RAK SUTKA

We wczesnym okresie rozwoju rak sutka nie wywołuje żadnych objawów. Jednak w miarę postępu choroby mogą się pojawić różne dolegliwości.

♦    Obrzęk w dole pachowym.
♦    Ból lub tkliwość piersi.
♦    Guz w piersi; często pierwszym obserwowanym objawem jest wyczuwalny guz, zwykle niebolesny, ale niekiedy dający uczucie tkliwości. Zanim guz stanie się wyczuwalny lub widoczny, można go wykryć za pomocą mammografii.
♦    Wyraźne spłaszczenie lub wciąganie skóry piersi może wskazywać na raka, który jest niewyczuwalny palpacyjnie.
♦    Zmiana kształtu, budowy lub temperatury piersi, czerwona, pomarszczona skóra podobna do skórki pomarańczy to objawy zaawansowanego raka sutka.
♦    Zmiany widoczne na brodawce sutkowej, takie jak pęcherzyki czy sączące się nadżerki, uczucie pieczenia lub swędzenia w okolicy brodawki są objawami tzw. raka Pageta, raka nieinwazyjnego.
♦    Nieprawidłowa wydzielina z brodawki, która może być przejrzysta, krwista lub innego koloru – zwykle jest spowodowana łagodnym guzem, ale czasami rakiem.

Bezpośrednie przyczyny raka piersi nie są znane, znamy natomiast czynniki ryzyka. Do czynników wysokiego ryzyka zalicza się podeszły wiek i rodzinne występowanie raka piersi. Ryzyko wzrasta u kobiet, które miały nowotwór łagodny, oraz u tych, które chorowały wcześniej na raka sutka i jajników.

Kobieta, której matka, siostra lub córka zachorowały na raka sutka, prawdopodobnie też będzie chorować, szczególnie jeżeli pokrewieństwo jest w linii prostej. Naukowcy ostatnio wykryli gen odpowiedzialny za rodzinne występowanie raka sutka: ma go ok. I na 200 kobiet. Obecność genu nie przesądza jednak, że u danej osoby na pewno rozwinie się rak.

Generalnie kobiety w okresie pomenopauzalnym – co oznacza wiek powyżej 50 lat – są bardziej podatne na tę chorobę niż kobiety młodsze.

Istnieje zależność pomiędzy produkcją hormonów a rakiem sutka. Naukowcy twierdzą, że im więcej kobieta ma estrogenów, tym bardziej narażona jest na raka sutka. Wynika to z faktu, że estrogeny zwiększają podział komórek; im więcej komórek powstaje, tym bardziej prawdopodobne jest tworzenie się komórek nieprawidłowych – rakowych. Poziom hormonów estrogenu i progesteronu ulega okresowemu wzrostowi i spadkowi w czasie życia kobiety i jest zależny od długości cyklu miesiączkowego, wieku biologicznego oraz wieku, w którym urodziła pierwsze dziecko. Ryzyko zachorowania na raka sutka wzrasta, jeżeli kobieta zaczęła miesiączkować przed 12. rokiem życia, pierwsze dziecko urodziła po ukończeniu 30 lat, przestała miesiączkować po 55. roku życia, a jej cykle miesiączkowe były krótsze lub dłuższe niż przeciętny cykl (trwający od 26 do 29 dni). Prawdopodobnie zażywanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych także może zwiększyć ryzyko raka, ale zależność ta nie została, jak dotąd, udowodniona. Kolejny czynnik ryzyka mogą stanowić duże dawki promieni w czasie radioterapii, natomiast małe dawki w czasie mammografii są całkowicie nieszkodliwe.

Zależność raka sutka od stosowanej diety jest nadal dyskutowana. Otyłość i nadużywanie alkoholu mogą ułatwić rozwój choroby. Liczne badania wykazały, że na raka sutka łatwiej zapadają kobiety spożywające duże ilości tłuszczu. Naukowcy uważają, że dieta niskotłuszczowa (tłuszcze stanowią mniej niż 20% dziennego zapotrzebowania na kalorie) może uchronić przed tą chorobą.