Oznaki i objawy – Zespół ITBFS

 

tarcie-biodrowo-piszczelowejpgWczesne rozpoznanie ma kluczowe znaczenie dla uniknięcia bólu kolana.
Kolano bywa najsłabszym ogniwem, nawet w najlepiej rozwiniętym ciele sportowca. Wydaje się, że nikt nie jest uodporniony na bóle kolana. Objawy bólu nie są spowodowane tylko urazami.
Zespół tarcia pasma biodrowo-piszczelowego (ITBFS) powstaje na skutek nadużywania stawu i polega na istnieniu tarcia między pasmem biodrowo-piszczelowym i bocznym kłykciem kości udowej (na zewnątrz kolana) podczas zginania i prostowania kolana.

Charakterystycznym objawem jest kłujący ból nad bocznym kłykciem kości udowej, który może promieniować w dół. Ból jest odczuwalny najsilniej wtedy, gdy noga opiera się na ziemi podczas hamowania ruchu lub w ostatniej fazie przysiadu. Ulgę przynosi chodzenie na całkowicie wyprostowanym kolanie. Badanie fizykalne ujawnia tkliwy punkt położony ok. 3 cm powyżej szpary stawowej.

Powtarzające się zgięcia/wyprosty, jak podczas biegu i przysiadów, są szczególnie bolesne u osób z tym zespołem. Jest to wynik albo zapalenia kaletki zlokalizowanej w okolicy bocznego kłykcia kości udowej, albo bezpośredniego podrażnienia pasma biodrowo-piszczelowego i okostnej .

Jeśli podejrzewa się ITBFS, to należy wykonać test wprowadzony w 1936 r. przez F.R. Obera, za pomocą którego można wykryć dolegliwość. Choć tego tekstu używano początkowo w celu wykrycia przykurczów odwodzicieli u niemowląt, można go jednak stosować do badania braku elastyczności mięśni u sportowców. Dodatni wynik testu Obera rokuje możliwość wyleczenia ITBFS za pomocą ćwiczeń, mających na celu rozciągnięcie pasma biodrowo-piszczelowego.

Zespól ITBFS po raz pierwszy opisano w 1975 r. Od tego czasu zainteresowanie nim zwiększyło się, co pozwoliło na opracowanie sposobów rozpoznawania przyczyn bólu bocznego przedziału stawu kolanowego u ciężarowców, innych sportowców dźwigających ciężary i biegaczy.

Zespół ITBFS wpływa tylko na ciągły bieg, natomiast nie wpływa na ćwiczenia, podczas których między zginaniem/prostowaniem możliwe są przerwy. Objawy zaostrzają się podczas jednostajnego biegu równym krokiem, podczas nadmiernie wydłużonych kroków, a czasami przysiadów, zwłaszcza podczas podnoszenia maksymalnych ciężarów. Zwykle jest on wynikiem błędów w treningu, przede wszystkim przebiegania jednorazowo zbyt długiego dystansu lub szybkiego zwiększania treningu w ciągu tygodnia. Biegacze, którzy stale biegają po tej samej stronie nierównego toru, mogą mieć ITBFS w nodze znajdującej się niżej. Ciężarowcy i sportowcy uprawiający trening siłowy, zwłaszcza wykonujący po kilka zestawów ćwiczeń z wieloma powtórzeniami (zwykle więcej niż 5×5) są także podatni na ITBFS, zwłaszcza gdy ich mięśnie są mało elastyczne i (albo) zbyt szybko zwiększają swoją masę.

Teksty diagnostyczne
Wyprosty, ściskanie, skręcanie?
W 1975 r. Renne odtworzył taki ból, jak w ITBFS, każąc badanemu obciążyć chorą kończynę dolną z kolanem ugiętym pod kątem 30-40°. Ten zabieg powoduje zetknięcie się
pasma biodrowo-piszczelowego z ocznym kłykciem kości udowej.
W 1976 r. Noble opisał test ściskania w celu wykrycia ITBFS. U badanego, leżącego na wznak, zgina się kolano pod kątem 90° i naciska boczny kłykieć kości udowej lub 1-2 cm pod nim. Następnie powoli prostuje się kolano. Przy ugięciu pod kątem 30° osoba, która cierpi na ITBFS, będzie się skarżyć na silny ból, taki jak podczas biegu lub przysiadów.

Jeśli wyniki opisanych testów są dodatnie, to należy wykonać test Obera. Badany musi leżeć na boku, tak aby strona wolna od dolegliwości bólowych stykała się z powierzchnią stołu, zgięty w sposób równoważący lordozę odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Następnie zgina się zaatakowane kolano, chwytając za kostkę jedną ręką, a drugą stabilizując miednicę. Następnie staw biodrowy szeroko się odwodzi i prostuje, aby biodro znalazło się w jednej linii z ciałem, a pasmo biodrowo-piszczelowe „zetknęło” się z krętarzem wielkim. Następnie nogę przywodzi się w kierunku stołu. Jeśli występuje jakiekolwiek skrócenie pasma biodrowo-piszczelowego, to biodro zostanie odwiedzione biernie w stopniu wprost proporcjonalnym do skrócenia tego pasma.